Onze (digitale) schatkamers zijn weer open

Voor de meesten is januari een donkere, nogal saaie maand. Wij starten het nieuwe jaar - zoals zo veel archiefinstellingen - met de Openbaarheidsdag. Elk jaar is het weer spannend welke parels je gaat aantreffen. Dit jaar kwam 1946 vrij, waarin veel Brabanders na de euforie van de bevrijding merkten dat het leven zwaar was. 

De vele archiefstukken weerspiegelen dit oorlogsleed. Zo krijgen we een inkijkje in het leven in een interneringskamp, waar de sfeer grimmig en ontvlambaar is. Ook lezen we dat er niet echt een beleid is voor kinderen van geïnterneerden. En zo zul je in de overzichtslijst nog veel meer schrijnende gevallen aantreffen. Achter elk archiefstuk gaat een verhaal schuil. Een verhaal dat het waard is om naar te luisteren. Het zorgt voor meer duiding en daardoor (vaak) voor meer begrip.

Margot America, redactie

Nieuwe persoons-gegevens burgerlijke stand

Op 3 januari 2022 tijdens onze Openbaarheidsdag zijn niet alleen honderden archiefstukken openbaar geworden. Een nieuw jaar betekent ook nieuwe persoonsgegevens uit de burgerlijke stand.

Nieuwe bronnen december online

Dagelijks worden nieuwe gegevens toegevoegd aan onze zoekmachines. In dit overzicht zetten we alle bronnen op een rij die onlangs online zijn gezet en waar je bij je onderzoek wellicht goed gebruik van kan maken.

Wie heeft Marietje het laatst gezien?

Op woensdag 22 augustus 1900 rond half elf 's ochtends gaat de elfjarige Marietje Kessels de deur uit om een brief te posten. Twee dagen later wordt haar dode lichaam teruggevonden in de Heilig Hartkerk in Tilburg. Ze blijkt verkracht en daarna vermoord. Er volgt een lange tijd van onderzoeken en processen, maar tot op de dag van vandaag is de zaak nooit opgelost. In onze podcast 'Het geheugen van Brabant' vertellen archivaris Christian van der Ven en historisch verslaggever Marilou Nillesen wat ze vinden in de processtukken. Luister naar deel 2, nu online!    

Beste verhalen deze maand

Gelukkig 2022 (én 1771)

WIJ WILLen U graag VeeL geLUk, sUCCes en gezonDheID toeWensen In het nIeUWe Jaar. Pas goeD op eLkaar! Collega Anton heeft zich verdiept in de chronogrammen in stukken en gevelstenen in Brabant. Wedden dat jij er een volgende keer anders naar kijkt als je zo’n tekst ziet?

Het grote verdriet van Stien

Ze is jong, vriendelijk en welbespraakt. Maar haar leven verandert binnen een paar jaar in een nachtmerrie. Ze overlijdt op 29-jarige leeftijd, 'na een lang doch voorbeeldig gedragen lijden' op 16 augustus 1950. Haar dochtertje blijft ouderloos achter.

Ontsnappingen en afranselingen
Na de bevrijding begint de jacht op de NSB'ers, Duitsgezinden en vermeende collaborateurs. Ook in Grave richten ze voor hen een interneringskamp op. Sommige geïnterneerden berusten niet in hun lot en ontvluchten het kamp, waarbij hun vrouwen het soms moeten ontgelden.

Weer vraagtekens rond Marggraff
Terwijl in de oorlog alles op de bon is, treft de politie van Vught in november 1944 grote hoeveelheden boter, suiker en kaas aan in hun landgoed 'Zionsburg'. Dat niet alleen, ook nog bijna 480 oude munten van de Marggraffs. Hoe komen die daar?

De Nederlanden zijn de hel
“Al vier jaar lang bestudeer ik elke nacht deze kaart. De Nederlanden houden me uit mijn slaap, maar ik ben er nog nooit geweest”, zegt de belangrijkste raadgever van de Spaanse koning Filips IV en daarmee de machtigste man van het Spaanse rijk.

Boeven in de kerk betrapt

Twee zussen in één huis en warm bij kas, zo staan de dames Van Blerk in Leur bekend. Dat brengt de 25-jarige Janus Verschuren op het slechte pad. In de kerk fluistert hij tijdens een dienst met zijn partner over de aanpak tijdens het verhoor. En dat valt niet in dovemansoren.

Uitdagend leven

"Tijdens de 80-jarige oorlog leefde mijn voorvader Lauris Petersz in Vrijhoeve. Hij was boer en bierbrouwer en zeer actief als heemraad en schout. Zijn leven stond bol van godsdiensttwisten, natuurrampen én besmettelijke ziektes." (Bijdrage: Rob Verhoeve)

Het veelbewogen leven van Docus

Niet levensvatbaar, concludeert de arts, als de jonge Docus het levenslicht ziet. Maar die arts zit er gelukkig naast. Mooi interview met deze schipper van een 167 tonner over zijn veel bewogen leven en zijn belevenissen rond de bevrijding. (Bijdrage: Henk Merkx)